‘U bent één van de twee kandidaten waartussen ik moet kiezen voor de functie van bedrijfsleider van dit prachtige bungalowpark. U heeft totaal geen ervaring op dit vlak, de andere kandidaat wel. Waarom zou ik voor u moeten kiezen?’
Deze vraag werd mij gesteld toen ik had gesolliciteerd op een leuke baan in het mooie Schouwen-Duiveland. Mijn kinderen zijn daar geboren en heb ik met veel plezier iets moois mogen opbouwen. Onervarenheid heeft duidelijke voordelen. Juist ook nu met het kiezen van de juiste mensen in de Tweede Kamer op 22 november.
Nieuwe politiek met onervaren kandidaten
Toen ik naar WNL keek, las ik dat NSC de minst ervaren kandidaten op de kieslijst heeft staan. Ik moest direct terugdenken aan mijn eerdergenoemde sollicitatie. Ook las ik dat werkeloosheid vaak te wijten is aan (te) hoge diploma-eisen. Het zette mij aan het nadenken over de voordelen van het benoemen van mensen met geen of weinig ervaring op een bepaal vlak, maar die op basis van hun persoonlijkheid geschikte kandidaten zijn.
Het vertrouwen in de Nederlandse politiek is laag omdat er al jaren hetzelfde spelletje wordt gespeeld door mensen die te lang aan het pluche zijn blijven hangen. Onderstaand enkele gedachtenspinsels waarom juist onervaren Kamerleden het vertrouwen in de politiek kunnen herstellen:
- Mensen zonder traditionele politieke achtergrond kunnen nieuwe ideeën en benaderingen binnenbrengen. Dit kan leiden tot innovatieve oplossingen voor oude problemen en een frisse kijk op beleid.
- Met een diverse achtergrond kan de neiging van politieke echoputten, waarbij steeds dezelfde ideeën worden herhaald en versterkt, worden verminderd. Dit kan leiden tot meer interessante, buiten de box, gebalanceerde en overwogen besluitvorming. (Denk maar even terug aan de gigantische heisa rond de zorguitkeringen.)
- Mensen met verschillende professionele en levenservaringen kunnen verschillende segmenten van de bevolking beter vertegenwoordigen; die van zowel de grote steden als die van de dorpsgemeenschappen. Dit verhoogt de kans dat het beleid de realiteit van het dagelijks leven van boeren, burgers en buitenlui beter doordringt.
- Nieuwelingen in de politiek zullen misschien minder geneigd zijn om deel te nemen aan traditionele politieke spelletjes en machtsstrijd. Minder de camera’s in de Tweede Kamer als tv-programma zien waar ongefundeerd roeptoeteren soms de boventoon voert. Dit kan leiden tot een meer op samenwerking gerichte en minder conflictgerichte politieke omgeving.
- Het binnenbrengen van mensen zonder politieke achtergrond kan helpen het politieke systeem te vernieuwen. Iets wat broodnodig is! Dit kan tot veranderingen leiden hoe de politiek wordt bedreven, inclusief meer transparantie, zonder zwartgelakte dossiers, en verantwoordelijkheid.
- Met de focus op individuele vaardigheden en expertise in plaats van politieke ervaring, kunnen parlementariërs worden gekozen op basis van hun competentie in specifieke domeinen, wat kan leiden tot meer doeltreffende en deskundige beleidsvorming.
Lessen voor ondernemers
Ooit heb ik als onervaren bedrijfsleider een vakantiepark mogen vormgeven waarbij de gasten zich gewaardeerd voelden en na twee jaar er een 95% bezetting werd gerealiseerd. De overgebleven 5% moest ik het park voor noodzakelijk onderhoud sluiten om te voorkomen dat de gasten door loszittende gasblokken werden getroffen als ze de deur achter zich sloten!
Ik denk dat elk van de genoemde voordelen gaat bijdragen aan een dynamischer, inclusiever en potentieel effectiever politiek systeem.
Natuurlijk realiseer ik me dat een gebrek aan politieke ervaring ook nadelen kan hebben, zoals een gebrek aan kennis over politieke processen en netwerken. Het vinden van een balans tussen ervaring en nieuwe perspectieven is cruciaal en heeft wat tijd nodig, maar ik hoop dat de voordelen de nadelen ruimschoots zullen compenseren voor een nieuw, fris en mensgericht systeem.
Ook ondernemers die nieuwe mensen zoeken zouden er eens wat vaker aan moeten denken te zoeken naar nieuwe medewerkers die de genoemde voordelen met zich meebrengen en vastgeroeste praktijken van ondernemers kunnen losweken en er nieuwe glans aan kunnen geven.