Je kent vast wel de netwerkbijeenkomsten waar je handen schudt, fysieke of digitale visitekaartjes uitwisselt en hopelijk interessante connecties maakt die je carrière of onderneming een duwtje in de zakelijke rug kunnen geven. Maar heb je ook wel eens stilgestaan bij de dynamiek van geven en nemen tijdens deze bijeenkomsten? Ik heb het dan niet over de al dan niet gratis hapjes en drankjes. Ik doel op de ‘halers’ en ‘gevers’ in de netwerkwereld, en hoe een goede bedoeling soms een onverwachte wending kan nemen.
De gever heeft het hart op de juiste plek
Laat ik beginnen met de ‘gevers’. Dat zijn de mensen die altijd klaarstaan om anderen te helpen, vaak zonder er iets voor terug te verwachten. Ze delen hun kennis, introduceren je bij de juiste personen en geven je die duw in de rug die je soms zo hard nodig hebt. Hun motivatie? Dat komt regelrecht uit het hart. Het zijn mensen met een stevige aanwezigheid van het altruïsme-gen. Ze geloven in karma, in het goede doen voor anderen zonder de bedoeling voor een tegenprestatie.
De haler neemt meer dan dat er gegeven wordt
‘Gevers’ bestaan niet zonder hun tegenhangers; de ’halers’. Dit zijn de mensen die je waarschijnlijk wel eens bent tegengekomen. Ze komen naar netwerkevenementen of ze benaderen je om te zien wat ze uit je kunnen halen. Het zijn meesters in het ontvangen van hulp, advies, en connecties, maar als het aankomt op teruggeven, geven ze door hun aanwezigheid alleen negativiteit.
Waar het probleem ontstaat
Waar het misgaat, is wanneer je als een gever te maken krijgt met een haler die misbruik maakt van je goedheid. Stel je voor: je doet iets uit de goedheid van je hart, helpt iemand zonder ook maar iets terug te verwachten, je stopt er uren werk in en dan ineens… bingo! Die persoon belooft je een tegenprestatie waar je niet om gevraagd hebt, en durft er vervolgens ook nog geld voor te vragen. Woordelijk betuigen ze dankbaarheid en bieden je iets aan; bijvoorbeeld een lunch als dank voor je werk. Als je dan op dat aanbood ingaat laten zij je de rekening betalen voor ‘geleverde diensten’ die gratis in het vooruitzicht werden gesteld. Het voelt niet alleen verkeerd, het gaat compleet in tegen de ongeschreven regels van menselijke fatsoenlijkheid en het echte doel van netwerken: wederzijds voordeel op een oprechte manier realiseren.
Hoe ga je hiermee om?
Op basis van mijn eigen ervaringen met ‘halers’ heb ik enkele regels voor mijzelf opgesteld om voortaan uit de buurt van ‘halers’ te blijven en ze uit mijn netwerk te schrappen. Hoe?
Door grenzen te stellen
Zeg vaker ‘nee’ tegen verzoeken om gratis wat werk te verrichten want, als het gratis is, is het toch niets? Wees vaker assertief door te bedanken voor de bekend gehanteerde tegenprestatie: ‘Je krijgt door mij meer naamsbekendheid.’ Trap er niet in. Werk maar aan je eigen naamsbekendheid als die een duwtje nodig heeft.
Halers snel te herkennen
Pas op voor mensen die te veel over zichzelf praten, gorilla gedrag vertonen door hun prestaties aan te dikken (We leven niet in de USA!) en zichzelf neerzetten als goeroe of expert. Als ze zo goed zijn, waar hebben ze dan jouw onbetaalde hulp voor nodig? Vooral narcisten zijn goed in het paaien van mensen omdat ze in de eerste plaats vaak prettig overkomen. Laat je door hen niet in de luren leggen en mijd ze.
Je tijd te bewaken
Jouw tijd en expertise zijn waardevol. Geef zonder terughoudendheid, als je je daar goed bij voelt, maar wees je bewust van mensen die bewust misbruik willen maken van je goedheid. Veel mensen geven om door anderen aardig gevonden te worden. Tegen hen wil ik zeggen: ‘Wees tevreden met je zelf en trek je niets aan van mensen die daar anders over praten met als doel je in hun voordeel te manipuleren.
Naar echte connecties te zoeken
Richt je op het bouwen van relaties met mensen die hetzelfde waardesysteem hebben als jij. Vind andere gulle gevers die een aanvulling zijn op jouw expertise en op wiens behoefte aan informatie, niet onbelangrijk, jij een waardevolle rol kunt spelen. Bouw aan een netwerk op basis van wederzijds respect en ondersteuning.
Netwerken niets te verwarren met verkopen
Heb je wel eens ‘Captains of Industry’ tijdens een zzp-netwerkbijeenkomst ontmoet? Veel mensen bezoeken een netwerkbijeenkomst met de verkeerde intenties. Ze denken dat ze mogelijke opdrachtgevers kunnen ontmoeten. In de praktijk is die kans een verwaarloosbare 1%. Ga naar bijeenkomsten waar je van anderen kunt leren, door je kennis van ondernemen te verbreden, ideeën op te doen en anderen met jouw ideeën te inspireren. Maak er overigens geen ‘one night stand’ van want, uit het oog uit het hart. Volg je nieuwe contacten via fysieke en digitale ontmoetingen. Via Linkedin kun je dat doen door te reageren op hun bijdragen. Niet alleen door kritiek te geven maar bijvoorbeeld door een aanvulling daarop te geven. Deel kennis door je blogs en video’s en reageer op reacties. Ja, ik weet het, dat kost tijd, maar een investering in nieuwe contacten ‘betaalt’ zich altijd uit.
Conclusie
Netwerken is een kunstvorm waarbij geven en nemen in balans moet zijn. Het is belangrijk om te onthouden dat niet iedereen met dezelfde intenties naar deze bijeenkomsten komt. Door alert te blijven en je gezonde verstand te gebruiken, kun je jezelf beschermen tegen de ‘halers’ en tegelijkertijd een netwerk opbouwen dat gebaseerd is op echte, wederzijdse ondersteuning. Vergeet niet waarom je in de eerste plaats geeft:
– uit altruïstische overwegingen; doe goed en kijk niet om.
– om elkaar te helpen groeien,
– om van elkaar te leren.
Fijne netwerkbijeenkomsten gewenst!
Lees ook: Netwerken is soms ook zwemmen met haaien!