Het is een mythe dat broodschrijvers foutloze manuscripten afleveren, integendeel. Ook al ‘rotzooien’ ze beroepsmatig met woorden, om Karel Appel te parafraseren, er sluipen altijd wel eens type-, spellings- en grammaticafouten in hun werk. Foutjes die zij, ook bij het nalopen van hun werk, over het hoofd zien. Het is zelfs zo dat schrijvers, bij het regelmatig nalopen van hetzelfde werk, over dezelfde fouten, typo’s of onafgemaakte woorden heen lezen. Het gebeurt mij regelmatig.
De meeste schrijvers zijn geen neerlandici maar storytellers. Mensen die hun gedachten aan geschreven tekst toevertrouwen. Intelligentie heeft er niet zoveel mee te maken als je kijkt naar de epistels die studenten produceren. Uit een onderzoek uit 2016 bleek al dat zij gemiddeld 40 fouten per A4’tje maken en er is geen reden om aan te nemen dat daarin veel verbetering is gekomen.
Manieren om fouten te ontdekken
Of je nu beroepsmatig schrijft of hobbymatig, zijn hier en aantal tips om je werk op taalfouten, typo’s, vergeten woorden e.d. te controleren.
- Laat je schrijfwerk eens door een ander lezen.
Kies daarvoor iemand die je vertrouwt en van wie je een eerlijke feedback kunt verdragen.
Heb je een kind van 14 jaar of ouder? Schakel dit kind in bij de controle. Snappen ze wat je hebt geschreven? Nee? Gebruik dan betere ‘snaptaal’. - Als je gaat schrijven, gebruik dan bij voorkeur Word en de spellingcontrole daarvan als eerste middel om fouten te ontdekken. Pas op! Deze manier van je tekst op fouten controleren is niet perfect. Verkeerde maar goedgeschreven woorden worden bijvoorbeeld niet opgemerkt.
- Lees je tekst hardop voor, bij voorkeur als er iemand in de buurt is.
- Word biedt de mogelijkheid om geschreven tekst voor te lezen. Het werkt als volgt:
A. Open het document dat je wilt laten voorlezen.
B. Klik op ‘Controleren’ en kies ‘Voorlezen’.
Het grote voordeel van deze manier van teksten controleren is dat je direct merkt dat een bepaalde zin niet loopt, je een spellingsfout hebt gemaakt, een woord, punten en komma’s bent vergeten of op de verkeerde plaats hebt gezet.
Ook dit middel is niet perfect vanwege de soms verkeerde intonatie, maar verder een heel goed instrument. - Als je tekst ‘uitgevuld’ hebt opgemaakt, loop die dan nog eens na met de ‘links uitlijnen-instelling’.
- Wat je mogelijk zal verbazen is, als je je tekst in een totaal ander lettertype zet, de foutjes waar je eerder overheen las, ineens opvallen.
- Print je tekst uit! Veel fouten, soms wel 40% daarvan, blijven onontdekt als je de tekst via je beeldscherm controleert.
- Twijfel je over de schrijfwijze? Raadpleeg dan het Groene Boekje of gebruik een app.
Mocht je ondanks deze tips toch nog op een andere manier je teksten controleren?
Schakel dan een corrector en/of een redacteur in. Zelfs bestsellerauteurs en hun uitgevers laten dit aan deze taalprofessionals over, dus waarom zou jij dat niet doen?
Veel schrijfplezier en bedenk, wie (goed) schrijft, blijft!
